Migration Magic (2)
คอลัมน์ ประสานักดูนก
โดย น.สพ.ไชยยันต์ เกษรดอกบัว
 |
สำหรับนกในธรรมชาติที่ดำรงชีวิตด้วยสัญชาตญาณเป็นหลัก เมื่อต้องใช้ชีวิตต่างถิ่นสองที่เป็นประจำทุกปีด้วยการอพยพย้ายถิ่น นกฝากชีวิตไว้กับแรงปีกของตน และสัญชาตญาณการอพยพตามฤดูกาล
ช่วงนี้เป็นฤดูกาลอพยพผ่านปลายหนาว (spring migration) ที่นกอพยพมีจุดมุ่งหมายอยู่ที่ถิ่นผสมพันธุ์ทางเหนือ นับเนื่องไปตั้งแต่ประเทศจีน เกาหลี ญี่ปุ่น และอาจไกลโพ้นถึงถิ่นไซบีเรียของประเทศรัสเซีย อันเคยหนาวยะเยือกด้วยเกล็ดหิมะ
ก้อนน้ำแข็งของฤดูหนาวที่ผ่านพ้นไปแล้ว แต่ ณ บัดนี้ไปจนถึงอีกหลายเดือนจนกว่าฤดูใบไม้ร่วงจะมาเยือนแดนเหนืออีกครั้ง นกอพยพที่โชคดีถึงที่หมาย จะจับจองเป็นเจ้าของพื้นที่เล็กๆ สำหรับทำรังวางไข่ หากกว่าจะถึงที่หมาย ถิ่นอาศัยแวะพักระหว่างทางเป็นปัจจัยกำหนดและเอื้อที่สำคัญต่อนกอย่างมาก ว่าการเดินทางประจำปีจะครบรอบทั้งอพยพขาล่องและขาขึ้นได้ดั่งตั้งใจหรือไม่
ด้วยเหตุนี้ "แม้จะเป็นสวนสาธารณะใกล้เมืองใหญ่ เช่น พุทธมณฑล แต่เป็นแหล่งแวะพักระหว่างทางที่สำคัญ ที่เอื้อเฟื้อให้นกอพยพ ทั้งอาหาร น้ำ และสถานที่พักผ่อนยามปีกล้า หลบซ่อนจากศัตรูผู้ล่าต่างๆ เช่น เหยี่ยว"
นอกจากนกแต้วแร้วชนิดใหม่ที่เป็นข่าวครึกโครมช่วงสงกรานต์แล้ว นกอพยพนานาชนิดล้วนอาศัยพักพิงพุทธมณฑลเป็นบ้านพักชั่วคราว บางตัวเป็นนกหายาก ระดับห้าดาวที่ทั้งปีอาจพบเพียงไม่กี่ครั้ง
เช่น "นกจับแมลงคิ้วเหลือง" หนึ่งเหตุนั้นเพราะเป็นนกอพยพผ่าน มาเร็ว ไปเร็วเพียงแค่แวะเติมเต็มพลังงานก็จรลีโลดแล่นต่อ
อย่างเจ้า "แต้วแร้ว Fairy Pitta" ถ่ายภาพกันได้ตั้งแต่ 11 เมาายน วนเวียนหากินในดงไผ่ ให้คนดูนก ถ่ายภาพนกได้อิ่มเอมกับความหลากสีแค่นับวันได้ พอวันเสาร์ที่ 18 เมษายน ก็หายตัวไปเสียแล้ว ทำเอาหลายคนที่ตามไปดูช้าไปนิด อกหักกันไปทั้งบาง!
นี่แหละสีสันของการดูนกอีกมุมหนึ่ง ที่ใช่ว่าจะสมหวังเสมอไป มีครั้งหน้าเสมอแบบที่ฝรั่งเปรยปลอบใจตนเองว่า always next time (แต่เมื่อไหร่ก็ไม่รู้นะ...ฮา)
หากข่าวที่ผมได้ยินมาจากเขาบอกว่าเจ้าหลากสีตัวน้อยนี้ยังวนเวียนอยู่แถวนั้นน่ะแหละ จะหาเจอกันหรือไม่ก็คงต้องขยันหมั่นเดินส่องดูกันหน่อยละครับ
ใช่ว่าเจ้าแต้วแร้วจะเป็นพระเอกขโมยซีนของแดนพุทธมณฑลอยู่ตัวเดียว สัปดาห์ที่ผ่านมานกอพยพผ่านนานาชนิดปรากฏตัวให้ดูกันจุใจจนคนดูนกหักห้ามใจไม่ได้ แวะเวียนกันไปดูนกในสวนกันแทบจะทุกวัน เพราะช่วงนี้อะไรก็พานโผล่ตัวกันได้ ประสา migration magic น่ะครับ
นอกเหนือจากนกจับแมลงคิ้วเหลือง (Narcissus Flycatcher) นกหายากระดับวงกลมสีฟ้าในหนังสือคู่มือดูนกของคุณหมอบุญส่ง ยังมี "นกแซวสวรรค์" (Asian Paradise Flycatcher) "นกเดินดงสีคล้ำ" (Eye-browed Thrush) และที่เคยมีรายงานพบแล้วในสวนสวรรค์ของนกอพยพแห่งนี้ เช่น "นกเดินดงสีเทาดำ"(Siberian Thrush) "นกกระเบื้องคอขาว" (White-throated Rock Thrush)
โดยเฉพาะ "นกจับแมลงตัวเล็กๆ ขนาดไม่เล็กไม่ใหญ่พอกำมิดในมือกลุ่มนี้ จริงๆ กว่า 8 ชนิดพบกันแล้ว เช่น นกจับแมลงตะโพกเหลือง (Yellow-rumped Flycatcher) นกจับแมลงสีน้ำตาลแดง (Ferruginous Flycatcher) นกจับแมลงดำอกสีส้ม (Mugimaki Flycatcher) และนกจับแมลงหลังสีเขียว (Green-backed Flycatcher)"
ด้วยเหตุนี้เพียงสวนสาธารณะใกล้กรุงเทพฯ อย่าง "พุทธมณฑล สามารถพบนกถึง 168 ชนิด" ตามที่นักดูนกยอดขยันนามว่า ultraman ยอดมนุษย์ รวบรวมไว้ "ทั้งนกประจำถิ่นและนกอพยพ" หากก๊วนนกอพยพผ่านนี่แหละ เป็นผู้สร้างสีสันและกระตุ้นนักดูนกจนกล้ามเนื้อกระตุกถี่แบบ twitching จนต้องไปเดินในสวนแห่งนี้อยู่เนืองๆ
วรรคทองแห่งห้วงเวลาอพยพผ่านจะทอดยาวไปอีกไม่นานนับจากนี้ เมื่อพ้นผ่านเดือนพฤษภาคม นกอพยพส่วนใหญ่ที่โชคดีรอดชีวิตจากอุปสรรคนานัปการจะเดินทางถึงที่หมายปลายทางเพื่อทำรังวางไข่
แล้วการเดินทางรอบใหม่ในฤดูกาลอพยพต้นหนาวก็จะเริ่มขึ้นอีกครั้ง
หมายเหตุ : สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืชมีโครงการพ่อแม่อุปถัมภ์สัตว์ป่าของกลางจากการลักลอบค้าสัตว์ป่าที่จำเป็นต้องเลี้ยงดูระหว่างการพิจารณาคดี สนใจติดต่อกรมอุทยานแห่งชาติฯ ที่ webmaster@dnp.go.th
หน้า 21
http://www.matichon.co.th/matichon/view_news.php?newsid=01sun02030552§ionid=0120&day=2009-05-03
Insert movie times and more without leaving Hotmail®. See how.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น